Przed nami czwarta edycja Festiwalu Nowe Oświecenie, którego celem jest namysł nad rzeczywistością i kształtującymi ją ideami. W szukaniu odpowiedzi na palące kwestie pomagają nam intelektualiści i reprezentanci różnych obszarów humanistyki, a także twórcy – pisarze, publicyści, ludzie teatru i filmu oraz artyści sztuk wizualnych. Do pogłębionych umysłowych poszukiwań nastrajają nas również muzycy. Przez osiem dni (od 18 do 25 października) w Ursynowskim Centrum Kultury „Alternatywy” będzie można wziąć udział w dyskusjach, warsztatach, wystawach, seansach filmowych, spektaklach i koncertach. Oczywiście nie zabraknie też książek, wokół których osnutych zostanie wiele spotkań i rozmów.

Festiwal Nowe Oświecenie 2025 odbędzie się w dniach 18–25 października w Ursynowskim Centrum Kultury „Alternatywy”. To już czwarta odsłona wydarzenia, które łączy humanistykę, sztukę, naukę i debatę publiczną. W tym roku sobie i naszym gościom stawiamy kolejne pytanie: „Czym jest polskość?” Zdecydowana większość wydarzeń w ramach festiwalu jest bezpłatna.

PROGRAM

DZIEŃ 1 | 18.10.25 sobota

12:00–12:30
foyer bezpłatne wejściówki*

„Po co nam kultura?”promocja książki podsumowującej trzecią edycję Festiwalu Nowe Oświecenie, prowadzenie: dr Krzysztof Czubaszek

13:00–14:30
sala Mrożek pasmo dla dzieci od 6 lat bezpłatne wejściówki*

„Jak polscy współcześni artyści pokazują i interpretują Polskę?”
warsztaty z Martą Ignerską

13:00–14:30
sala Bareja streaming bezpłatne wejściówki*

„Polskość – pomoc czy przeszkoda w rozwoju?” debata z udziałem prof. dr. hab. Roberta Gwiazdowskiego, Igora Janke i Julii Krysztofiak-Szopy, prowadzenie: Marcin Piasecki

14:45–16:15
sala Bareja streaming bezpłatne wejściówki*

„Geneza i początki polskości” spotkanie z Tomaszem Ulanowskim i prof. dr. hab. Przemysławem Urbańczykiem, prowadzenie: Dominika Sitnicka,

16:30–17:00
Galeria wstęp wolny

„Obrazy prowincjonalno-gminne” otwarcie wystawy obrazów Jerzego Dudy-Gracza z udziałem Agaty Dudy-Gracz

17:00–18:30
sala Bareja streaming bezpłatne wejściówki*

„Polska historia obserwowana z oddali”
spotkanie z Adamem Zamoyskim, prowadzenie: Włodzimierz Kalicki

19:00–21:30
sala Szekspir bezpłatne wejściówki*

Uroczyste otwarcie Festiwalu Nowe Oświecenie oraz koncert zespołu Mazowsze „Symfonia narodów. Pieśni Europy”

*miejsca nienumerowane, zajmowanie w kolejności przybycia (do wyczerpania)

DZIEŃ 2 | 19.10.25 niedziela

11:00–12:15 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Znaczenie tożsamości narodowej w globalizacji społecznej z perspektywy procesów cybernetycznych”
spotkanie z prof. dr hab. Joanną Wyleżałek

12:30–12:45 | teren zielony obok „Alternatyw” | wstęp wolny
Akcja ekologiczna

13:00–14:30 | sala Mrożek | pasmo dla dzieci | od 6 lat | bezpłatne wejściówki*
„U z dwiema kropkami, czyli jak oswoić dom”
warsztaty z Katarzyną Minasowicz

13:00–14:30 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Kobiece oblicze polskości”
debata z udziałem Ireny Cieślińskiej, Manueli Gretkowskiej i Andy Rottenberg
prowadzenie: Anna Maruszeczko

15:00–16:30 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Polszczyzna – co nasz język mówi o nas”
spotkanie z prof. dr. hab. Jerzym Bralczykiem
prowadzenie: Michał Ogórek

17:00–18:30 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Jak wystawiać polskość w teatrze?”
spotkanie z Anną Augustynowicz, Andrzejem Dziukiem i prof. dr. hab. Jarosławem Gajewskim
prowadzenie: prof. dr hab. Jacek Kopciński

19:00–21:00 | sala Szekspir | bilety: 80 zł
„Popylone pienie”
koncert zespołu Teatru im. Stanisława Ignacego Witkiewicza

*miejsca nienumerowane, zajmowanie w kolejności przybycia (do wyczerpania)

DZIEŃ 3 | 20.10.25 poniedziałek

9:30–12:00 | sala Mrożek | pasmo dla dzieci | grupy zorganizowane
9:30–10:30 grupy przedszkolne, 11:00–12:00 grupy szkolne (klasy I-IV)
„Mój świat to…?”
warsztaty z Hanną Zwierzchowską

17:00–17:45 | sala Bareja | bezpłatne wejściówki*
„Dowód tożsamości” – film dokumentalny
reż. Mikołaj Grynberg | Polska 2021

18:00–19:30 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Poszukiwanie wspólnej polskości”
spotkanie z Konstantym Gebertem, Jarosławem Kurskim i Shlomem Leshnovolskym
prowadzenie: Marta Perchuć-Burzyńska

20:00–21:30 | sala Bareja | streaming | bezpłatne wejściówki*
„Polskość jako wspólnota otwarta”
spotkanie z Anetą Prymaką-Oniszk i Zbigniewem Rokitą
prowadzenie: Ewa Niewiadomska

*miejsca nienumerowane, zajmowanie w kolejności przybycia (do wyczerpania)

DZIEŃ 4 | 21.10.25 wtorek

9:30–12:00 | sala Mrożek | pasmo dla dzieci | grupy zorganizowane
9:30–10:30 grupy przedszkolne, 11:00–12:00 grupy szkolne (klasy I-IV)
„O, ludzie!”
warsztaty z Hanną Zwierzchowską

16:30–17:45 | sala Bareja | bezpłatne wejściówki*
„Rok z życia kraju” – film dokumentalny
reż. Tomasz Wolski | Polska 2024

18:00–19:30 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Traumy polskie”
spotkanie z prof. dr. hab. Michałem Bilewiczem i Janem Maciejewskim
prowadzenie: Michał Okoński

20:00–21:30 | sala Bareja | streaming | bezpłatne wejściówki*
„Polski gen innowacji”
spotkanie z Martą Kwiatkowską i Aleksandrem Lenartem
prowadzenie: Patrycjusz Wyżga

*miejsca nienumerowane, zajmowanie w kolejności przybycia (do wyczerpania)

DZIEŃ 5 | 22.10.25 środa

9:30–12:00 | sala Mrożek | pasmo dla dzieci | grupy zorganizowane
9:30–10:30 grupy przedszkolne, 11:00–12:00 grupy szkolne (klasy I-IV)
„Dobra nasza!”
warsztaty z Hanną Zwierzchowską

16:30–17:45 | sala Bareja | bezpłatne wejściówki*
„Stąd bliżej jest do nieba – Teatr Witkacego” – film dokumentalny
reż. Marta Węgiel | Polska 2018

18:00–19:30 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Polska u Witkacego”
spotkanie z dr. Przemysławem Pawlakiem
prowadzenie: prof. dr hab. Tomasz Bocheński

20:00–21:30 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Polak potrafi”
spotkanie z prof. dr. hab. med. Piotrem Ponikowskim
prowadzenie: Karolina Wysota

Click Here
*miejsca nienumerowane zajmowanie w kolejności przybycia (do wyczerpania)

DZIEŃ 6 | 23.10.25 czwartek

9:30–12:00 | sala Mrożek | pasmo dla dzieci | grupy zorganizowane
9:30–10:30 grupy przedszkolne, 11:00–12:00 grupy szkolne (klasy I-IV)
„Etnogadki”
warsztaty z Hanną Zwierzchowską

16:00–16:45 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
Spotkanie wokół filmu „Polskość w siedmiu portretach”

16:55–17:45 | sala Bareja | bezpłatne wejściówki*
„Polskość w siedmiu portretach” – film dokumentalny
reż. Paweł Nazaruk | Polska 2024

18:00–19:30 | sala Bareja | streaming | bezpłatne wejściówki*
„Obraz Polski w literaturze”
spotkanie z prof. dr. hab. Przemysławem Czaplińskim
prowadzenie: Mateusz Werner

20:00–21:30 | sala Bareja | streaming | bezpłatne wejściówki*
„Polska szkoła filmowa”
spotkanie ze Stanisławem Janickim i Krzysztofem Zanussim
prowadzenie: Patrycja Wanat

*miejsca nienumerowane, zajmowanie w kolejności przybycia (do wyczerpania)

DZIEŃ 7 | 24.10.25 piątek

9:30–12:00 | sala Mrożek | pasmo dla dzieci | grupy zorganizowane
9:30–10:30 grupy przedszkolne, 11:00–12:00 grupy szkolne (klasy I-IV)
„Wespół”
warsztaty z Hanną Zwierzchowską

17:00–18:30 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Patriotyzm a nacjonalizm”
spotkanie z prof. dr. hab. Adamem Leszczyńskim, prof. dr. hab. Michałem Łuczewskim i prof. dr. hab. Rafałem Wnukiem
prowadzenie: Agnieszka Lichnerowicz

18:45–20:15 | sala Bareja| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Ojczyzno moja”
spotkanie z dr. Kristiną Sabaliauskaitė
prowadzenie: dr Krzysztof Czubaszek

20:30–22:00 | sala Szekspir | bilety: 90 zł
„Na razie stoję, na razie patrzę”
koncert zespołu Ørganek

*miejsca nienumerowane, zajmowanie w kolejności przybycia (do wyczerpania)

DZIEŃ 8 | 25.10.25 sobota

11:00–12:30 | sala Mrożek | pasmo dla dzieci | od 6 lat | bezpłatne wejściówki*
„Mo”
spotkanie autorskie z Marcinem Szczygielskim

11:00–12:30 | sala Szekspir| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Polskość, czyli nieznośna lekkość… interpretacji?”
spotkanie z dr. Piotrem Kościńskim, dr. hab. Radosławem Lolo, Olgierdem Łukaszewiczem i dr inż. architekt Dorotą Wejchert
prowadzenie: dr hab. Wawrzyniec Konarski

13:00–14:30 | sala Szekspir| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Czytający Polak mały!”
debata z udziałem Marii Deskur, prof. dr hab. Ewy Haman, Magdaleny Kłos-Podsiadło i Marcina Szczygielskiego
prowadzenie: Karina Terzoni

15:00–16:30 | sala Szekspir | streaming | bezpłatne wejściówki*
„Czy Polak to katolik?”
spotkanie z prof. dr. hab. Tadeuszem Gadaczem, prof. dr. hab. Stanisławem Obirkiem i dr. Tomaszem Terlikowskim
prowadzenie: Jacek Tacik

17:00–18:30 | sala Szekspir| streaming | bezpłatne wejściówki*
„Polska Akcja Humanitarna”
spotkanie z Janiną Ochojską
prowadzenie: Jacek Żakowski

20:00–21:30 | sala Szekspir | bilety: 50 zł
„Separatka”
reżyseria: Joanna Szczepkowska

*miejsca nienumerowane, zajmowanie w kolejności przybycia (do wyczerpania)