Zapraszamy na kolejną z cyklu konferencji kastelologicznych. Niniejsza edycja jest poświęcona najnowszym badaniom nad architekturą obronną i rezydencjonalną XVII wieku.
Tytułowy „srebrny wiek”, na którym chcielibyśmy szczególnie skupić uwagę, to zwłaszcza pierwsza połowa stulecia – czas panowania dynastii Wazów i epoka przemian. W projektowaniu architektury rezydencjonalnej nastąpiło wówczas odejście od form podyktowanych obronnymi funkcjami budowli, na rzecz form dekoracyjnych, właściwych architekturze reprezentacyjnej.
Konferencja będzie przestrzenią do prezentacji badań, wymiany doświadczeń oraz dyskusji nad formami architektury zamkowej i dworskiej XVII wieku, zarówno w Rzeczypospolitej, jak i na terenach ościennych.
PROGRAM
DZIEŃ I — 11 grudnia 2025 r.
9.00 — Rejestracja uczestników
9.30–9.45 — Powitanie
prof. Małgorzata Omilanowska, dyrektorka Zamku Królewskiego w Warszawie
PANEL I 9.45–11.15
9.45–10.10
prof. Sławomir Gawlas (UW)
Budownictwo zamkowe a przemiany mechanizmów władzy w Rzeczypospolitej po sejmach egzekucyjnych i unii lubelskiej (1562–1569)
10.10–10.35
Jerzy Serafin (badacz niezależny)
Nowe źródła do dziejów budownictwa rezydencjonalno-obronnego w XVII w.
10.35–10.50
dr hab. prof. UŁ Zbigniew Bania (UŁ)
Zamki Stanisława Lubomirskiego w 1. poł. XVII w.
10.50–11.15 — Dyskusja
11.15–11.30 — Przerwa kawowa
PANEL II 11.30–13.00
11.30–11.55
dr Piotr Lasek (PAN), dr inż. arch. Wojciech Wółkowski (PW)
Łabędzi śpiew czy podzwonne? Zamki na Mazowszu XVI–XVII w.
11.55–12.20
dr hab. prof. AFiB Radosław Lolo (Vistula)
Zamek biskupów płockich w Pułtusku w świetle inwentarzy z XVIII w.
12.20–12.45
dr Tomasz Olszacki (PAN), Łukasz Popowski (Stow. „Nasz Zamek”)
Zamek wazowski w Sochaczewie: zapomniana kreacja wczesnobarokowa
12.45–13.00 — Dyskusja
13.00–14.30 — Przerwa
PANEL III 14.30–16.00
14.30–14.55
prof. Tomasz Torbus (UG)
Krzyżtopór – atrybucja, kontrowersje i fortyfikacje
14.55–15.20
dr Wojciech Bis (PAN), Jerzy Serafin
Ozdobna kamieniarka z zamku w Wilczyskach
15.20–15.45
dr hab. inż. arch. prof. PG Piotr Samól (PG)
XVII-wieczne modernizacje twierdzy Wisłoujście
15.45–16.00 — Dyskusja
16.00–16.15 — Przerwa kawowa
PANEL IV 16.15–18.10
16.15–16.40
dr Hubert Ludomir Baumann (UG)
Książeczka projektowa Abrahama zu Dohna
16.40–17.05
dr inż. arch. Maciej Małachowicz
Dwór w Ochli Górnej – rezydencja rodowa z 2. poł. XVII w.
17.05–17.30
dr inż. arch. Rafał Karnicki, dr inż. arch. Maciej Małachowicz
Zamek w Polskiej Cerekwi: od obronnego dworu do rezydencji
17.30–17.55
Aleksandra Walkowska (PWr)
Tafelstube – uroczysta jadalnia w śląskich zamkach XVI–XVII w.
17.55–18.10 — Dyskusja
18.10 — Uroczysta kolacja
DZIEŃ II — 12 grudnia 2025 r.
PANEL I • 9.30–11.25
9.30–9.55
dr Olha Tikhonova (Uniwersytet w Sewilli)
Przestrzeń i władza w zamku bastionowym
9.55–10.20
dr Piotr Józef Janowski (PAN)
Narodziny baroku nad Wisłą – rezydencje Zygmunta III
10.20–10.45
Paweł Kajfasz (Wawel)
Nowo odkryte relikty bastionu na Wawelu
10.45–11.10
dr hab. prof. UJ Dariusz Niemiec (UJ)
Zmiany wystroju pałacu wawelskiego w epoce Wazów
11.10–11.25 — Dyskusja
11.25–11.40 — Przerwa kawowa
PANEL II • 11.40–13.10
11.40–12.05
dr Olha Okonczenko (Lwów)
Architektura zespołów wjazdowych zamków XVI–XVII w.
12.05–12.30
prof. Valentin Constantinov (Mołdawia)
Zamek chocimski między Polską a Mołdawią
12.30–12.55
dr Alena Bagro
Przebudowa fortyfikacji na Rusi i Podolu w 1. poł. XVII w.
12.55–13.10 — Dyskusja
13.10–14.30 — Przerwa
PANEL III • 14.30–16.20
14.30–14.55
dr hab. inż. arch. prof. ZUT Piotr Fiuk
Niezrealizowana barokowa przebudowa Zamku Książąt Pomorskich
15.05–15.30
dr inż. arch. Artur Kwaśniewski (PWr)
Rezydencje śląskie XVII w. – tradycja a nowoczesność
15.30–15.55
prof. Małgorzata Chorowska (PWr), dr Tomasz Olszacki (PAN)
Zamek Świny w pierwszych dekadach XVII w.
15.55–16.20
Daria Dobrasiak (PWr)
Palazzo in fortezza w Siedlisku – ambicje rodu von Schönaich
16.20 — Dyskusja i podsumowanie konferencji
