Murale w Warszawie to nie tylko wielkoformatowe obrazy na ścianach budynków, lecz także wyraz artystycznego ducha miasta, komentarz społeczny oraz przypomnienie historii. Wycieczka szlakiem warszawskich murali stanowi świetną okazję, by popatrzeć na dobrze znaną przestrzeń z nowej perspektywy.

Wycieczka szlakiem warszawskich murali – barwna opowieść

Sztuka murali w Warszawie ma długą tradycję, której korzenie sięgają okresu PRL-u. Pierwsze malowidła pojawiały się na murach miasta jako forma propagandy lub społecznego przekazu. W tamtych czasach były to zazwyczaj proste, schematyczne obrazy z hasłami politycznymi. Dopiero po upadku komunizmu i otwarciu się na świat, murale zaczęły nabierać bardziej artystycznego sznytu, a ich twórcy czerpać inspiracje z globalnych trendów w street arcie.

Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat Warszawa stała się prawdziwą galerią pod gołym niebem. Krocząc szlakiem murali można stworzyć ciekawy kolaż w swoim smartfonie. Ponieważ miasto nieustannie się zmienia, cześć murali można obecnie podziwiać jedynie na archiwalnych zdjęciach. Jednocześnie wciąż odsłaniane są nowe malunki. Te metamorfozy dodatkowo podkręcają miejską dynamikę. Murale na dobre wpisały się w krajobraz wielu warszawskich dzielnic, a nasza trasa obejmuje wybrane prace w kilku rejonach miasta.

Murale na Woli – sztuka ulicy w sercu dzielnicy

Mirowskie „Boskie Matki” powstały w 2017 roku z inicjatywy fundacji Rak’n’Roll na kamienicy przy ulicy Wroniej, nieopodal skrzyżowania z ul. Grzybowską. To znak wsparcia dla ciężarnych kobiet, które zachorowały na raka.

„100 Lat Niepodległości” to dzieło zdobiące ścianę kamienicy przy ulicy Prostej 49 ręki Katarzyny Boguckiej. Praca powstała na zlecenie Narodowego Centrum Kultury z okazji ogólnopolskich obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Warto też zobaczyć mural Janusza Korczaka przy ulicy Nowolipki 9B, który poświęcił swoje życie opiece nad dziećmi. Symboliczny obraz podkreśla jego rolę pedagoga i obrońcy praw dziecka.

Mural na ścianie budynku przy alei Solidarności 91, przy Teatrze Kamienica, pamięci Emiliana Kamińskiego to praca Marka Greli. Pod portretem zmarłego w 2022 roku aktora widnieje jego motto: „Życie jest najwyższą wartością, nie ma nic cenniejszego niż życie”.

„Wolska” – imponujące malowidło o wysokości przekraczającej 35 m znajduje się przy alei Solidarności 173. Autorem pracy jest Tytus Brzozowski, jeden z najbardziej rozpoznawalnych polskich artystów street artu. Mural przedstawia charakterystyczne budynki dzielnicy, w tym zabytkowe kamienice, a także współczesne zabudowania. Praca łączy w sobie różne style architektoniczne, symbolizuje zmieniającą się naturę miasta. To opowieść o dążeniu tego wycinka Warszawy do wielkomiejskości.

Niektóre malunki spełniają też funkcję proekologiczną. Jednym z nich jest antysmogowy mural przy Wolskiej 58. To ilustracja topograficznych znaków dzielnicy (Rondo Daszyńskiego, Dworzec Zachodni) i jednocześnie farba fotokatalityczna oczyszczająca powietrze. Sztuka z misją!

Murale w Śródmieściu – historia i kultura w wielkim formacie

Mural „Chopin w Warszawie” pod adresem Górnośląska 8 to z kolei hołd dla twórczości naszego kompozytora, którego pokochał cały świat. To nie jedyny wielkoformatowy malunek w mieście upamiętniający artystę.

Na Nowym Świecie 18/20 znajduje się wspaniały mural „Kora” ku czci legendarnej polskiej artystki, Kory Jackowskiej. Pełen emocji portret, jednej z najważniejszych postaci polskiej muzyki powstał z inicjatywy tygodnika “Wysokie Obcasy”. Ten wyjątkowy mural wkomponowany jest w rosnący obok kasztanowiec. Dzięki temu, zmieniające wygląd, w zależności od pory roku, gałęzie imitują włosy piosenkarki.

W ramach budżetu obywatelskiego na 2020 rok na tylnej ścianie kamienicy przy ulicy Próżnej 12 w Śródmieściu powstał również mural przypominający o historii i losie przedwojennej społeczności żydowskiej. Prezentuje Wielką Synagogę, słynny Pasaż Simonsa, a także charakterystyczne czynszowe kamienice – budynki dawnej Warszawy.

Murale na warszawskiej Pradze – kolory dzielnicy kontrastów

„Szukanie Emocji Kobiet” to mural upiększający praską kamienicę przy ulicy Kowieńskiej 23 autorstwa Tankpetrola. To urodzony w Polsce, a mieszkający w Manchesterze uznany artysta, który perfekcyjne pokazuje emocje w otoczeniu struktur geometrycznych.

Przystankiem obowiązkowym na trasie wycieczki szlakiem warszawskich murali jest „Fight Club” przy ulicy Środkowej 17. To jeden z najbardziej charakterystycznych punktów praskiego pejzażu artystycznego. Jego autorem jest irlandzki artysta Conor Harrington. Obraz jest częścią międzynarodowego cyklu twórcy, którego odsłony można zobaczyć m.in. w Nowym Jorku i Londynie. Każda z nich opowiada o władzy, konflikcie i teatralności współczesnego świata, ale to właśnie na warszawskiej Pradze mural nabiera szczególnej energii.

„Wielka Gęś” to ikona praskiej sztuki ulicznej. Malowidło stworzył w 2012 roku włoski artysta, Diego Miedo. Ulica Brzeska, gdzie ulokowano grafikę przez lata uznawana była za jeden z najbardziej patologicznych warszawskich rejonów. „Wielka gęś” to odwzorowany przez twórcę obraz namalowany na kartce przez podopiecznych Stowarzyszenia GPAS, które pomaga „dzieciom ulicy”.

Na portfolio wspomnianego wyżej Tytusa Brzozowskiego składają się liczne prace rozsiane po całym mieście. Jedną z nich jest mural przy ulicy Targowej 26/30 na Starej Pradze, powstały z okazji 65 lat Totalizatora Sportowego. To jedno z największych warszawskich malowideł tego typu. Jego powierzchnia wynosi 690 m2. Co ważne, zalicza się do murali ekologicznych, które oczyszczają powietrze z tlenków azotu i formaldehydów.

Ten sam artysta jest także autorem muralu „Rondo Wiatraczna” przy Grochowskiej 215. Grafika przedstawia ważne dla warszawskiej Pragi obiekty, jak most Poniatowskiego, którego powstanie przyczyniło się do dynamicznego rozwój Grochowa, Kamionka czy Saskiej Kępy.

Przy ulicy Kijowskiej, naprzeciw dworca Warszawa Wschodnia, znajduje się najdłuższy prosty blok w Warszawie – tzw. Jamnik. Budowla z czasów PRL-u ciągnie się na ponad pół kilometra. Nic dziwnego, że jego ściana szczytowa została przyozdobiona osobliwą podobizną psa jamnika.

Wycieczka szlakiem warszawskich murali – zwiedź ogromną galerię street artu

Wycieczka szlakiem warszawskich murali pozwala zanurzyć się w miejskiej narracji opowiadającej o społeczności, sztuce, ekologii i historii barwniej niż szkolne podręczniki. Warszawa stanowi niewyczerpalne źródło pomysłów na wycieczkowe scenariusze, a ta niekonwencjonalna wyprawa w szczególności spodoba się artystycznym duszom.

Więcej inspiracji znajdziesz w przewodniku „Co zobaczyć w Warszawie – najciekawsze wycieczki”. Warto też zajrzeć do kategorii wydarzeń „Odkrywanie Warszawy”, gdzie czekają na Ciebie różne opcje na zwiedzanie Warszawy z przewodnikiem.

Poznaj najlepszych organizatorów wycieczek po Warszawie